Page 9 - Kıbrıs Manşet
P. 9
9
Pazartesi, 30 Eylül 2019Pazartesi, 30 Eylül 2019 HABER
anti sosyal eğilimli, vurdumduymaz kişi-
YAZILASI ŞEYLER
ler. Ne mi lazım?
İletişim: 0542-8529899 güsünden kurtulamıyoruz… bakmamak, cezasını oracıkta kesmek
Yrd. Doç. Dr. O halde? Okul öncesinden başlayarak, devlet ve
H. İlker İpekdal Yine kirlenecek… özel okullara, uygulamalı çevre bilinci
müfredatı lazım.
Nöroloji Uzmanı Temizle, kirletsin, temizle, kirletsin dön- Çevreyi kirletenlerin gözünün yaşına
Bu kısırdöngü başka nelere benziyor
lazım.
Çevreyi temizleme cezasını, çevreyi
Onları da mı halk temizleyecek? mesela? kirletenlere vermek lazım!
Çocuğunun ev ödevine yardım etmek
Çevreyi korumanın ve temiz tutmanın ,
yerine, ev ödevini yapan ebeveyn konu-
muna düşürüyoruz kendimizi.
pimizin görmesi lazım.
Ya da, yemeği çocuğunun ağzına sokan, bireylerden başlayıp devlette bittiğini he-
Çevre temizliği… haline getirmek, çevremizi korumak. sabah kalkınca çocuğunun yatağını dü-
Her yıl, birkaç defa yapıyoruz. zelten, dağınık oyuncaklarını toplayan Hadi, kısır bir döngü de olsa, halk bir şe-
Kirlenen bir bölge seçip, elimize eldi- Şimdi genel tabloya bir bakalım. ebeveynler gibi oluyoruz… kilde çevre temizliğine katkıda bulundu
venleri giyip, dolduruyoruz poşetlere. Temizleyen kim? diyelim.
Karşı mıyım? Duyarlı insanlar, çevre ve sivil toplum Seyir halindeki arabasının camından Peki ya devlet?
Hayır. örgütleri… çöp poşetini fırlatanlar gördüğümüzde
İşe yarıyor mu? Kirleten kim? yaşadığımız hayal kırıklığını düşünelim… Teknecik’in bacası,
Bence hayır. Onlar değil. Ya da, bin bir güçlükle topladığınız sigara Taş ocakları,
Peki temiz kalacak mı? izmaritlerinin yerine daha bir gün bile Kontrolsüz tarım ilaçları,
Önce temizlemenin ne anlama geldiğini Hayır! geçmeden yenilerinin geldiğini… Çöpe giden tıbbi atıklar.
herkes kadar bildiğimi belirtmeliyim. Çünkü temizleyenler zaten kirletmiyor- Moraliniz bozulmaz, canınız sıkılmaz Denize akan kanalizasyonlar…
Toplumumuza, fertlere temizlik bilincini lar… mı?
aşılamak. Kirleten kim? toplumda, çevreci geçinip poşetle çöp ses çıkarmayan devlet…
Yaşadığımız coğrafyanın kirletilmesine
Bireylerini bilinçlendiremediğimiz bir
Temizlemeyenler!
Kendi yaşadığımız bölgeye ve coğraf-
Onları da mı halk temizleyecek?
toplamak biraz sırıtıyor uzun lafın kısası…
Çevre bilincinden nasiplerini almayan,
yaya sahip çıkarak, daha yaşanası bir yer
Atun: Bütçe disiplini altına alınıyorlar...
BRT’de yayınlanan Birinci Boyut programına konuk olan Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi Başkanı UBP Milletvekili
Sunat Atun, komiteden tüm maddelerini oybirliği ile geçirdikleri Kamu Mali ve Kontrolü Yasa Tasarısı ile ilgili bilgi verdi.
Sunat Atun, 15 gün sonra Meclis olanları aldık. Şu anda bu alanın dışında
Genel Kurul’un gündemine gelecek olan istisnayi olarak bırakılan hiçbir mües-
Kamu, Mali ve Kontrolü Yasa Tasarısı ile sese hiçbir kamu, kurum kuruluş, işlet-
hedeflenenin devletin kendi alanındaki mesi yoktur. Mesela; Cypruvex LTD,
kayıt dışılığı kayıt altına almak olduğunu Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu, Kıyı Emni-
söyledi. yeti bunlar kamu işletmeleri bağla-
Denktaş: Atun, “Komitemiz hiç tatil mında yine Üniversiteler, Kalkınma
vermedi.Hemen hemen üst üstte top- Bankası, özel bütçeli idareler ki bunlar
Muhalefet lantılar yaptık. Son derece önem verdi- zaten Meclis’e geliyordu, gelmeyenleri
de vardı. Şimdi tamamı gelecek. Örne-
ğimiz bir yasa. Arkadaşlarla bu yasaya
öncelik vermek istedik. Sebebi de ğin; özel bütçeli idarelerden TAK, BRT
partileriyle şudur; Kamu Mali Kontrolü Yasa Tasarısı Bütçesi münferiden geliyordu. Bunların
tüm kamu kaynaklarını kullanan idare- tamamı artık ekte gelecek yalnız bu-
ortak hareketi leri, işletmeleri bütçe disiplini altına alı- tirildi, onaylandı ve yürürlüğe girdi. nunla beraber Serbest Liman ve Bölge
yor. Bu şekilde de tek tip bir bütçe
İdaresinin bütçesi gelmezdi o da artık
görüşeceğiz… halinde hazırlanmasını öngörüyor” dedi. Fakat bunun beraberinde Kıbrıs Türk gelecek. Vakıflar İdaresi, Din İşleri Dai-
resi’nin bütçeleri artık Meclis’e sunul-
Atun, Kamu Mali ve Kontrolü Yasa Ta-
Elektrik Kurumu var. Koskoca KKTC
sarısı’nın en temel amacının kamu mali bütçesi kendi başına 8 Milyar TL iken bir muş halde oluyor. Fiyat İstikrar Fonu,
Bir süre önce Demokrat Parti’deki yönetimini uyumlu ve bütünlüklü hale Elektrik Kurumu 2 Milyar TL küsurluk Kıbrıs Türk Cemaat Meclisi Konsolide
genel başkanlık görevinden ayrıldı- getirmek olduğunu vurguladı. bir bütçeye sahip. Hiçbir zaman kuru- Fonu İnkişaf Sandığı olarak bilinen fo-
ğını açıklayan Lefkoşa Milletvekili Atun,“Bugün baktığımızda halkımızın mun bütçesi Meclis’e gelmiyor.Artık bu nunun yönetimi de Para Kambiyo Dai-
Serdar Denktaş, meclisteki muhale- en hassas olduğu konulardan bir tanesi tür bütçeler de Meclis’e gelecek, Mec- resi üzerinden sağlanıyor. Bir de onun
fet partileriyle ortak hareket arayı- kamu görevinde bulunanların hesap lis’in onayına, Genel Bütçe Yasası kitap- idari heyeti vardır. Bu yasa ile beraber
şında bulunacaklarını söyledi. verebilir noktada olmasıdır. Hesap ve- çığına girecek ve denetime açık bir hale Para Kambiyo Dairesi’nin yasasında da
rebilirliliği de bu yasa getiriyor. Hükü- mali yönden de gelmiş olacak” dedi. değişikliklere gideceğiz. İşletme niteliği
Denktaş, BRT’de katıldığı Gündem Artı metler gelir, hükümetlerin bir takım Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komi- taşıyan ama devletin bütçesi ister
programında bu yöndeki düşüncelerini büyüme, makro hedefleri olur. Hükü- tesi Başkanı Atun, Kamu, Mali ve Kont- yüzde 1 olsun ister yüzde 99 olsun inki-
paylaştı. metler merkezde bu hedefi ortaya ko- rolü Yasa Tasarısı’nın yürürlüğe giriş şaf sandığı’nın hissedarı olan tüm işlet-
Hükümetin kurulduğu günden bugüne, yarken kaynağı kullanan tüm kamu tarihinin 2021 olacağını bunun da nede- meler de artık ilgili daireye belirlenmiş
rahat bir dönem geçirdiğini, araya meclis alanındaki yapıların bu hedeflere uygun ninin söz konusu yasa ile birlikte Meclis zaman aralıkları içerisinde hesaplarını
tatilinin girdiğini belirten Denktaş, Salı hareket etmesi ve bu hedeflerle örtü- iç tüzüğü de dahil olmak üzere birçok sunmak, hesap vermek, bütçe onaylat-
günü Meclis’in açılmasıyla birlikte muha- şen noktalarda bütçelerini hazırlama- yasalarda değişikliğe gidilmesi gerekti- mak zorunda kalacaklar” dedi.
lefet döneminin başlayacağını kaydetti. ları, planlamaları gerekir. Yani özetle ğini belirtti. Sunat Atun, kamu, kurum ve kurulış-
Serdar Denktaş, Demokrat Parti’nin 3 kamu kaynağını da bu vizyonla kullan- Atun, yasanın ana ruhunun tek bir lar artık bütçe hazırlanırken Maliye Ba-
milletvekili ile Meclis’te fazla etkin ola- malarını getiriyor. Bu amaçla da orta kamu mali yönetimi anlayışı getirmesi kanlığı’nın 3 yıllık sürelerle ortaya
madığını belirterek, pazartesi itibariyle vadede mali planlama yapılıyor. Bütçe- olduğunu söyledi. koyacağı orta vadeli mali planı dikkate
muhalefetle görüşmelere başlayacakla- ler de artık planlamaya uygun hale gel- Sunat Atun, “ Devletin kendi alanın- alacağını ifade etti.
rını açıkladı. meli” dedi. daki kayıt dışı kanadı kayıt içine girmiş Atun konuşmasında şu ifadelere de
Denktaş, “Pazartesi gün YDP’den baş- Atun, söz konusu yasa kapsamında olacak.Devletin de bir kayıt dışı alanı yer verdi:
layarak muhalefetle görüşmeler başla- artık Elektrik Kurumu’nun bütçesinin de var. Bu yasa ile artık kayıt dışı alan da “Söz konusu yasa ile bu çok başlılık,
tacağız. İç konularda muhalefet Meclis’e gelerek, denetime tabi olaca- kayıt içine girecek. Yasanın ana ruhu politika önceliklerinde farklılaşma orta-
anlayışımızı ortaklaştırabilir miyiz? Buna ğına işaret etti.. tek bir kamu mali yönetimi anlayışı ge- dan kalkacak. Merkezi yönetim veya ül-
bakacağız. Salı gün de Meclis’te, Tufan ve Sunat Atun, “Her sene Meclis’e KKTC tirmesidir. Bizim komite üyesi arkadaş- kenin hükümetinin öncelik verdiği
Cemal Bey’le de görüşeceğim. Bir girişim devletinin genel bütçe yasası hazırlanır, larımızla bensediğimiz ortak vizyon sosyal politikalar, alt yapı yatırımları ile
yapacağız. Yapabilirsek, iç konularda bir bakanlık bakanlık ve bununla beraber vardı. Bu vizyonda; kamu kaynağının bir belediyenin, Kalkınma Bankası’nın
birlik arayışına gireceğiz” dedi. Anayasal kurumların bütçeleri de bera- tek kuruşunu bile kullanan bir idare, iş- sağlamış olduğu kaynaklar bir biri ile
Serdar Denktaş soru üzerine, yapmayı berinde gelir. Ama bu bütçeler içeri- letme, bir birim var ise halkın seçtiği, çelişmeyecek hale gelecek ve örtüşe-
planladıkları şeyin bir girişim olduğunun sinde yer almayan bölümler var. yetkilendirdiği vekillerden oluşan KKTC cek. Kamu kaynaklarının ekonomik,
altını çizerek,mecliste muhalefetin başını Mesela; geçtiğimiz sene 8 Milyar TL’ye Meclis’ıne hesabını vermek zorunda ol- etkin kullanımının ve israfının da önüne
çekmek niyeti olmadığını vurguladı. yakın bir bütçe büyüklüğü Meclis’e ge- malıdır dedik. Ve kapsamın dışında geçilmiş olacak”