Page 10 - Kibris Manset

10 HABER Salı, 18 Haziran 2019

CUMHURBAŞKANI AKINCI: “YANLIŞ DEVAM ETTİRİLİYOR VE

TARİHİ BİR FIRSAT DAHA GÖZ GÖRE GÖRE HEBA EDİLİYOR”

Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Av- Bugün dünyamızın iklim değişikliği ne- ZENGİNLİKLERİN BÖLGE ÜLKELERİ büyük kıyı uzunluğuna sahip olduğunu
rupa Birliği’nin (AB) yıllar önce yaptığı deniyle ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kal- ARASINDA İŞBİRLİĞİ ALANI OLUŞTUR- belirten ve “Güney Kıbrıs’ın ada devleti
gibi, şimdi de tarihi hata yaptığını ve Kıb- masına bağlı olarak yenilenebilir enerji MASI GEREKTİĞİNİ SÖYLÜYORUM” olarak haritalar dayatmasının uluslar-
rıs sorununun çözümünde katalizör et- türlerine ilginin artmasına karşın fosil “Dünyanın yeni soğuk savaş alanı arası hukukta bir karşılığı var mı?” diye
kisi olabilecek enerji konusunun, yeni bir yaktılar, petrol ve doğal gaz henüz öne- Doğu Akdeniz’ mi? Bu tespite katılıyor- soran Özbey’e ise Akıncı şu yanıtı verdi:
çatışma ve gerginlik alanına dönüştürül- mini kaybetmedi. sanız, bu soğuk savaşın günün birinde “Kıbrıs Rum Yönetimi yaptıklarının
düğüne işaret ederek, “Bu konuda Rum- Elbette yenilenebilir enerji politikalarını sıcak savaşa dönüşme ihtimalini görüyor gerçekçi ve hukuki olabilmesi için iki tür
ların tek yanlı girişimleri yanında buna destekliyoruz. Doğu Akdeniz güneş musunuz?” sorusu üzerine ise Akıncı uzlaşma sağlamalıdır. Öncelikle bizimle
destek çıkan uluslararası aktörler de ge- enerjisi deposu. Dünyada yenilenebilir şunları kaydetti: ortak bir komite kurulmasını kabul et-
rilimi artırıyor. Aynı yanlış devam ettirile- enerjinin önemi giderek daha çok anla- “Bugün artık Soğuk Savaş döneminin melidir. Bu şekilde Kıbrıs Rum Yönetimi
rek tarihi bir fırsatı daha göz göre göre şılmakla birlikte, fosil yakıtlar henüz eko- iki kutuplu eski dünyasında yaşamıyo- doğal kaynaklar konusunda bu zengin-
heba ediyor” dedi. nomik değerini ve önemini yitirmiş ruz. Eskiden bir tarafta ABD’nin başını liklerin ortak sahibi olan Kıbrıslı Türkler
Cumhurbaşkanlığından verilen bilgiye değildir. Doğal gazı da bu kapsamda de- çektiği Nato, diğer tarafta Sovyetler Bir- ile planlama aşamasından başlayarak
göre, Mustafa Akıncı Hürriyet’ten İpek ğerlendirmek gerekir. Dolayısıyla enerji liği’nin başını çektiği Varşova Paktı vardı. satışa kadar birlikte hareket etmelidir.
Özbey’in sorularını yanıtladı. Son dönem kaynaklarını sahiplenme mücadelesi de Artık Varşova paktı yok. O paktın pek İkinci olarak Türkiye Akdeniz’de en
dünya siyasetine bakıldığında oyun sa- bitmiş değildir. Bundan dolayıdır ki Doğu çok üyesi şimdi AB üyesi. Bugün II. uzun kıyısı olan ülkelerden biri olarak
halarının biraz daha doğuya kaydığına Akdeniz’de ExxonMobil, Total, Eni gibi Dünya Savaşı sonrasındaki gibi bir soğuk bölgedeki enerji denkleminden dışlan-
işaret eden Özbey’in “Krizli ülkelerin ne- şirketler ve ülkeleri devrededir. savaş yok. Ama elbette tarihsel bakım- mamalıdır. Türkiye, kendi kıyılarına hap-
redeyse hepsinin Doğu Akdeniz’e sınırı Bölgede yeni bir enerji denklemi kuru- dan keskin kopuşlardan ziyade eklem- sedilemeyecek bir ülke konumundadır.
olması rastlantı mı?” sorusuna cevaben luyor. Kıbrıs Rum Yönetimi de bölge ül- lenmeler ve dönüşümlerden söz etmek Bu gerçekler ışığında KKTC ve Türki-
Akıncı, bunun yeni bir durum olmadığına keleriyle ittifaklar oluşturup Kıbrıslı daha doğru olur. Bu bakımdan Soğuk ye’nin bölgedeki haklardan vazgeçmesi
işaret etti. Türklerle Türkiye’yi devre dışında bıraka- Savaş anlayış ve kalıplarının günümüzde beklenemez. Bu gerilimden çıkış için
“Akdeniz coğrafyası tarih boyunca hep rak, denklemi tek başına kurmaya gayret tamamen silindiğini söylemek de ger- uluslararası hukuk içinde bir çare buluna-
çalkantılı bir bölge oldu” diyen Akıncı ediyor. Oysa Kıbrıslı Türklerle Türkiye’yi çekçi olmaz. bilir. Rum tarafı uzlaşıya kapalı durduğu,
şöyle devam etti: devre dışında bırakmaya çalışmak tarihi Öte yandan bölgemizde sıcak çatış- hatta konuyu konuşmayı bile reddettiği
“Doğu Akdeniz 3 kıtayı birbirine bağla- ve coğrafi gerçekliğe aykırı bir çabadır” malar maalesef uzun yıllardır zaten için KKTC ve Türkiye’nin haklarını koru-
yan bir alandır. Burası tarih boyunca devam etmektedir. Örneğin İsrail-Filistin mak için adım atması kaçınılmaz hale
önemli bir ticaret yolu olması nedeniyle Özbey’in yeni enerji denkleminde Tür- meselesi hala çözüm bekleyen önemli gelmiştir.”
güç savaşlarına sahne olmuş bir bölge- kiye’nin yalnız bırakılıp bırakılmadığını bir sorundur. Suriye’de 8 yıldır savaş ko- Özbey’in “KKTC ve Türkiye’yi Doğu
dir. Bu coğrafya Soğuk Savaş döne- sorması üzerine ise Akıncı, Türkiye’nin şulları hüküm sürüyor. Akdeniz enerji denkleminin dışında
minde Doğu ve Batı bloklarının, ideolojik bazı bölge ülkeleriyle yaşadığı bazı so- Doğu Akdeniz’deki çatışma ve gerilim tutma gayretinin en belirgin işaretinin
temelli kamplaşmasının da sınır hattını runlar olduğuna işaret etti. ortamından söz ederken İsrail Arap uz- ABD Dış İşleri Bakanı’nın Kudüs’te, İsrail,
oluşturdu. Doğu Akdeniz bugün de tarih “Rum tarafı fırsatçılık yaparak Tür- laşmazlığı gibi tarihsel gerilimlerin günü- Yunanistan ve Kıbrıs Rum Liderleriyle bir
boyunca sahip olduğu önemini koruyor. kiye’den boşalan alanları kendi çıkarları müze yansımalarını da görmezden araya geldiği 24 Mart’ta verildi denilebilir
Orta Doğu zaten var olan zengin petrol doğrultusunda doldurmak amacıyla Yu- gelmek de doğru olmaz. mi?” sorusu üzerine dışta tutma gayre-
yatakları nedeniyle de önemliydi. Yakın nanistan ile birlikte bölgede üçlü ittifak- Suriye’ye ve tüm bölgeye artık barış tinin yeni bir durum olmadığını vurgula-
dönemde Doğu Akdeniz’de hidrokarbon lar oluşturmaya yönelmiştir” diyen gelmelidir. Türkiye diplomatik olarak da yan Akıncı, sözlerini şöyle sürdürdü:
kaynaklarının mevcudiyetine ilişkin yapı- Akıncı şöyle devam etti: bunun için çalışıyor. Barışa giden yol so- “East-Med gibi akıl dışı bir projeyi gün-
lan tespitler bu coğrafyanın önemini “Rum tarafı Sisi yönetimindeki Mısır, nuçta diplomasiden geçecektir. Başka deme getirmek bu gayretlerin bir parça-
daha da artırmıştır. Bu durum güncel ge- Netenyahu yönetimindeki İsrail ve Ürdün yol yoktur. sıydı. Bilindiği gibi East-Med projesi Doğu
rilimlerin de zeminini oluşturmuş bulu- ile ayrı ayrı üçlü ittifaklar kurdu. ABD’nin Uzun süredir bölgedeki zenginliklerin Akdeniz gazının Güney Kıbrıs-Girit ve
nuyor” de son dönemde bu ittifaklara dahil ol- yeni bir çatışma alanı yaratmaması ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya ulaştı-
Amerikan Jeopolotik Araştırma Kuru- duğunu görüyoruz. tam tersine, bu zenginliklerin bölge ülke- rılmasını öngörmektedir. Yani, Türkiye
mu’nun yıllar önce açıkladığı Doğu Akde- Ancak bölgedeki denklem Kıbrıslı leri arasında işbirliği alanı oluşturması güzergahına göre çok daha uzun, çok
niz havzasının 3,5-4 trilyon metreküp Türkler ve Türkiye olmadan hep eksik gerektiğini söylüyorum. Bölgedeki mev- daha derin sulardan geçerek, daha pahalı
doğalgaz rezervine sahip olduğuna tah- kalacaktır. Bu adil bir durum olmayacak- cut çatışmaların sonlandırılması ve yeni ve daha uzun zaman alacak bir projedir.
minine değinen Özbey’in, “Meselenin tır. Üstelik bu durumda bölgenin istikrara sıcak çatışma alanlarının oluşması ihti- Pompeo’nun sözünü ettiğiniz adımı,
önemini ortada ama bir de sizden dinle- kavuşması da mümkün olmayacaktır. malinin bertaraf edilmesi için diploma- KKTC ve Türkiye’yi Doğu Akdeniz’deki
yebilir miyiz?” sorusunu yönelttiği Eğer bir boru hattı alternatifi gündeme siye daha çok ağırlık verilmelidir” enerji denkleminden dışlama çabalarının
Akıncı şunları belirtti: gelecekse, bunun en kestirme, en ucuz “ ABD tarafından da onaylandığı mesajını
ve en pratik güzergahı Türkiye ve Yuna- RUM TARAFI UZLAŞIYA KAPALI DUR- vermesi açısından dikkat çekicidir.
“KIBRISLI TÜRKLERLE TÜRKİYE’Yİ nistan üzerinden Avrupa’ya ulaşacak DUĞU, HATTA KONUYU KONUŞMAYI ABD’nin bu yaklaşımla dışlama stratejisi-
DEVRE DIŞINDA BIRAKMAYA ÇALIŞMAK olan bir hattır” BİLE REDDETTİĞİ İÇİN KKTC VE TÜRKİ- nin onaylayıcısı konumuna geldiğini gör-
TARİHİ VE COĞRAFİ GERÇEKLİĞE AYKIRI YE’NİN HAKLARINI KORUMAK İÇİN ADIM mesi ve bu yanlıştan bir an önce geri
BİR ÇABADIR” “UZUN SÜREDİR BÖLGEDEKİ ZENGİN- ATMASI KAÇINILMAZ HALE GELMİŞTİR” adım atması, bölgenin istikrarı açısından
“Bu ve buna benzer tahminler farklı LİKLERİN YENİ BİR ÇATIŞMA ALANI YA- kritik bir öneme sahiptir.”
kurumlar tarafından yapılmaktadır. RATMAMASI VE TAM TERSİNE, BU Türkiye’nin, Doğu Akdeniz’in ikinci Fatih gemisi personeli ve Türkiye Pet-
rolleri Anonim Şirketi (TPAO) ile işbirliği
yapan şirketlerden 25 kişi için tutuklama
emri çıkarıldığını anımsatan Özbey’in
bunun, BM Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne
göre mümkün olup olmadığını sorması
üzerine Akıncı “Çareyi Kıbrıslı Türkler ve
Türkiye ile uzlaşmada arayarak bulmak
durumundadırlar” dedi.
Akıncı böyle tutuklama tehdidiyle,
korkutmaya çalışmak suretiyle bir yere
varmanın veya caydırmanın mümkün ol-
madığını kaydetti.

“RUM TARAFI YILLARDIR ZORLA
GASP ETTİĞİ KIBRIS CUMHURİYETİ’NİN
ULUSLARARASI TANINMIŞLIĞINI, HAK-
SIZ YERE TÜM KIBRIS’IN TEK TEMSİL-
CİSİ OLARAK ÜYE YAPILDIĞI AB
İÇİNDEKİ DAYANIŞMA RUHUNU İSTİS-
MAR EDİYOR”
“Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, özellikle
son dönemlerde oldukça tehditkâr ve
kışkırtıcı bir tutum sergiliyor. Onu kışkır-