Page 4 - Volkan Gazetesi KKTC

4 HABER Volkan Çarşamba, 7 Ağustos 2019

Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, Almanya’nın 30 farklı dilde radyo, televizyon ve internet üzerinden yayın yapan medya kuruluşu Deutsche Welle’nin (DW)
Yunanca Servisi’ne mülakat verdi.

ÖZERSAY,FEDERASYON MÜZAKERELERİNİN ÇÖKMESİNİ VE BUNDAN SONRA ASLA MÜMKÜN OLAMAYACAĞINI İÇİNE SİNDİREMEYEN CB AKINCI’NIN SON DÖNEMDE KKTC HÜKÜ-
METİ VE TÜRKİYE’Yİ DEVRE DIŞI BIRAKAN VE EMRİVAKİLERLE KÖŞEYE SIKIŞTIRMAYA ÇALIŞAN SİYASETİNE KARŞI KARARLI DURUŞ SERGİLEMEYE DEVAM EDİYOR;

“Federasyon öngören bir müzakereyi

desteklemeyeceğim”

DW Yunanca Servisi’ne konuşan maya varılması halinde tutumunun ne ması üzerine Özersay, “BM iki çeşit karar
Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı olacağının sorulması üzerine Özersay, üretiyor. Bağlayıcı olanlar ve tavsiye ni-
Özersay, federasyon öngören bir “İçeriğine bağlı olur. Belirli bir çözüm şek- telikli olanlar. Maraş konusunda, kullanı-
müzakere sürecinin yine bir hayal kırıklığı lini kesin bir dille reddetmiyorum ancak lan ifadeler göz önüne alındığında, altıncı
meydana getireceğini savunarak, gerçekçiyim ve mevcut koşullarda federal başlık altında yer aldıkları ve tavsiye ni-
desteklemeyeceğini söyledi. bir çözümün çalışmayacağını görüyorum. teliği taşıdıkları görülmektedir. Biz, kapalı
Kalıcı olmayacak” dedi. bölge Maraş konusunda, oradaki mülki-
“MEVCUT MÜZAKERE ŞEKLİYLE “Kıbrıslı Rum siyasilerin federal bir çö- yet haklarını çiğnemeyecek şekilde ha-
GÜVEN İNŞA ETMEK YERİNE YOK EDİ- zümden farklı bir şeyi müzakere etmeye reket edeceğiz. Bu hakların
YORUZ” hazır olduklarına inanmanız ne kadar korunabilmesi için bölgenin BM iadesine
Özersay, Konfederasyonu mu kastet- gerçekçi” sorusuna ise Özersay, “Bunun verilmesinin gerektiğini düşünmüyoruz”
tiği sorusuna ise şu yanıtı verdi: uzmanlardan oluşan bir grup tarafından, başarılı olamayacağını gördükleri halde yanıtını verdi.
“Bu ön yargıdır. Bu dünyada gerçekte babamın ve diğer yakınlarımızın naaşları- federasyondan yana tavır alan siyasi par-
konfederasyon olan federasyonlar var. nın bulunduğu tarlaya gittiğim zaman, tiler aslında statükoyu isteyen partilerdir. “MARAŞ KONUSUNDA İLGİLİ TARAF
Gerçekte federasyon olan konfederas- çok değerli bir şey hissettim. Hiçbir şey, Tekrar söylemek isterim ki, siyasilerin ESKİ SAKİNLER, AMA RUM LİDERLİĞİ
yonlar da var ve belirli bir adı olmayan bi- iki toplumun da yararına olan bir iş birli- basın yayın organlarında kamuoyuna DEĞİL”
linmeyen modeller de var. Başlangıçta ğiyle kıyaslanamaz. O tarlada, benim için söylediklerini görmek başka şeydir, farklı “Bizim için, Maraş konusunda ilgili tara-
söylediğim şeye geri dönüyorum. Bu ko- hakikat oradaydı. Bu yüzden, sıradan in- ortamlarda söylediklerini görmek başka fın “eski sakinler” olduğunu, Kıbrıs Rum
şullar altında yetki ve zenginliğin payla- sanlarla, onların arzularıyla ve gerçek an- şeydir. Bunu tecrübelerime dayanarak liderliği olmadığını yüzlerce kez açıkla-
şımı uygulanabilir bir hedef değildir. lamda hayatlarıyla meşgul olmamız söylüyorum” yanıtını verdi. dım” diyen Özersay, Kıbrıs Rum bası-
Üzgünüm. Hakikat budur. Ben tam pay- gerektiğini söylüyorum. İhtiyacımız olan nında sadece ikinci kısım yer aldığına
laşım önermiyorum. Zenginliğin ve yetki- şey iki toplumun iş birliğidir. Kıbrıs refe- “KAPALI MARAŞ’LA İLGİLİ KARAR VE- vurgu yaptı.
nin paylaşılmasına değil, iş birliğine randumların ardından birdenbire birleşe- RİLEN VE TARTIŞILAN ŞEYLER VAR” Özersay, sözlerini şöyle sürdürdü:
dayanacak olan başka bir iş birliği türü mez, ancak aşamalı bir yaklaşımla, adım Özersay, Kapalı Maraş’a ilişkin soruları “Geçmişte Kıbrıs Rum liderliğiyle,
şekillendirilmesi konusunda çabalama- adım ve pratik bir şekilde birleşebilir.” da yanıtladı. “Karara bağlanmış şeyler ve gerek müzakerelerde gerekse Güven Ya-
mızı öneriyorum. Avrupa Birliği’nin kömür Kıbrıslı Rum siyasi liderlerinin bu yön- henüz tartışılmakta olan şeyler var” ratıcı Önlemler çerçevesinde Maraş’ı gör-
ve çelikle yaptığı gibi, bazı belirli konu- temi benimsemeyeceğinin öne sürülmesi diyen Özersay, karar verilenin, nelerin üştük. Çeşitli aşamalarda görüştük ve
larda iş birliğine başlayalım. İki toplum üzerine Özersay, “Kıbrıs Rum kesiminde olabileceğini görebilmek için en kısa sü- başarısız olduk. Şimdi, müzakerelerin ol-
arasında asgari düzeyde bir iş birliğinin güya federasyon çözümünü destekleyen rede taşınmazların envanterinin çıkarıl- madığı, herhangi bir anlaşmaya yakın ol-
başlayabileceğine inanıyorum. Bu yapa- politikacılar var. Birlikte federasyon çö- ması olduğunu belirtti. “Bunca yıldan madığımız ve Güven Yaratıcı Önlemlerin
bileceğimiz en iyi şeydir. Çünkü bugüne zümünden konuştuğumuz zaman, yetki- sonra nelerin yapılabileceğini ancak önü- olmadığı bu yeni ortamda, Kıbrıs Rum ta-
kadar –ve özellikle de müzakerelerin ya- nin paylaşılmasıyla ilgili olarak aynı şeyi müzde veriler olursa anlayabiliriz” diyen rafı ilgili taraf değildir. Bana bu soru so-
pıldığı şekilde- güven inşa etmek yerine anlamıyoruz. Siyasi eşitliği idrak etme Özersay, “Karara bağlanmayan şey ise, rulduğunda adil bir soruya yanıt
bunu yok ediyoruz. Müzakere çerçevesi, yolumuz aynı değil. Kıbrıs Cumhuriyeti Maraş’ın Kıbrıs Türk yönetimi altında açı- veriyorum: Doğal gaz söz konusu oldu-
istesek de istemesek de işe yaramadı.” lıp açılmayacağı ve her taşınmaz için ğunda Kıbrıs Rum tarafı, ilgili tarafın Kıb-
1960 yılında kuruldu ve hemen akabinde
tek bir taraf tarafından yönetilen bir dev- kimin ne yapacağıdır. Karara bağlamadı- rıs Türk liderliğinin değil Kıbrıslı Türklerin
“MÜZAKERELERİN BİR KISMI, KAYIP lete dönüştürüldü. Rum kesimi tek başına ğımız bu konuda dahi, uygulayacağımızı ilgili taraf olduğunu söylüyor. Kıbrıs Rum
BABAMIN NAAŞINI BİRKAÇ YIL ÖNCE yönetmeye alıştı. Bu suçlama değil, haki- duyurduğumuz bir ilke vardır. Bu ilke ise, tarafı, bu konunun egemenlik konusu ol-
BANA GÖSTERDİKLERİ SALONDA YA- kattir. Bunca yıllık anlaşmazlığın ardın- ne ‘eski mal sahiplerinin’ ne de Evkaf’ın duğunu söyleyerek hidrokarbon konu-
PILDI” dan, siyasi eşitliği nasıl kabul edecekler? mülkiyet haklarına dokunulacağıdır” İfa- sunda Kıbrıs Türk liderliğiyle müzakere
“Hayatımın üçte biri Kıbrıs sorunuyla il- Söylemek istediğim şey, bazı Kıbrıslı desini kullandı. etmek istemiyor ancak Kıbrıslı Türkler bu
gili müzakerelerde geçti” diyen Özersay, Rum politikacılar federasyon istediklerini Özersay, “Her ikisinin de korunması kaynakların ortağıdır ve bundan faydala-
müzakerelerle ilgili görüşmelerin bir bö- söylüyor ama hepsi aynı şeyi kastetmi- nasıl mümkün olacak?” sorusuna şu ya- nabilirler. Biz bunu Maraş konusunda da
lümünün, kayıp babasının naaşını ilk kez yor” yanıtını verdi. nıtı verdi: söylüyoruz. Paydaş, Kıbrıs Rum liderliği
gördüğü salonda yapıldığını da açıkladı. “Mümkündür. Mülkiyet hakkının ko- değil, eski sakinlerdir.”
Özersay, “Bunu ilk kez söylüyorum. “YENİ BİR HAYAL KIRIKLIĞI İHTİYACI- runması için sunulacak pek çok çözüm Önümüzdeki süreçte Kapalı Maraş’ın
Kayıp babamın naaşını birkaç yıl önce MIZ OLAN EN SON ŞEYDİR” vardır. Taşınmaz Mal Komisyonu’ndan ol- eski sakinleriyle de görüşmeye çalışa-
bana gösterdikleri aynı salonda, Kıbrıs’ta Özersay’a “Eğer Nikos Anastasiadis ile duğu gibi, 1974’ten önceki “eski sakinle- caklarını, bunu önemli bulduklarını akta-
barış için müzakere ediyorduk. Bu çok acı Mustafa Akıncı süreci yeniden başlat- rin” haklarına saygı duyacağımızı ancak ran Özersay, “Onlara tavsiyede
vericidir. Bununla birlikte, müzakerelerin mayı başarırlarsa, onları destekleyecek aynı zamanda da, kullanıcıların da hakla- bulunacağız. Onlara Taşınmaz Mal Ko-
hiçbir yere gitmediğini tespit etmek daha misiniz?” sorusu da soruldu. Özersay, rına saygı göstereceğimizi netleştirmiş- misyonu’nu küçümsememelerini (hor
acı vericidir. 50 yıllık müzakerenin ardın- “Bu büyük bir başarısızlıkla sonuçlanabi- tik. Denge vardır ve Komite tarafından görmemelerini) söyleyeceğim. 2005 yı-
dan, bütün enerjimizi tükettik. Nice eği- lir. Böyle bir süreci desteklemeyeceğim tazminat, iade veya alternatif bir taşın- lında bu Komisyon kurulduğu zaman Kıb-
timli insanlardan oluşan birçok nesil, çünkü yeni bir hayal kırıklığı meydana ge- mazla takas gibi çeşitli çözümler sunul- rıs Rum liderliği bunu yasa dışı olarak
hiçbir sonuç olmadan aynı müzakere sa- tirecek ve bu ihtiyacımız olan son şeydir. maktadır. Ya “eski sakinlere” iade addetmişti. Hala daha yasa dışı olarak
lonundan geçiyor. Kendi kendimize Hem 2004, hem de sonrasında bir dizi edilecektir ya da Evkaf tazmin edilecek- addediyor ancak bu, bazı Kıbrıslı Rumla-
neden diye sormalıyız. Ben Kendi ken- hayal kırıklığına zaten sahibiz” yanıtını tir. Buna karar verilecek.” rın Komisyon’a gitmesine ve başvuruda
dime sorduğum zaman buna verdiğim verdi. Özersay, mülkiyet konusunda Avrupa bulunmasına engel olmadı” dedi.
yanıt, bu şartlar altında bu çözümün Anketlere bakıldığında herkesin çözüm İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Maraş’taki kayıpların ve Kayıp Şahıslar
mümkün olmadığıdır. Bu, yaratıcı bir şe- istediğini ancak günden güne çözüm ola- karar vermeyeceğini, ancak AİHM anlayı- Komitesi’nin orada kazı yapmak isteme-
kilde düşünmemiz gerektiği anlamına cağına inanların sayısının azaldığına işa- şının (içtihat) göz önüne alınacağını kay- sinin hatırlatılması üzerine Özersay, “Ka-
gelmektedir. Gerçeklikle yüzleşmemiz, ret eden Özersay, “Eğer, tek sayfalık bir detti. Özersay, “Artık bu konularda yıpların bulunması amacıyla kapalı askeri
tartışmaları bırakmamız ve belirli konu- belge olan Guterres çerçevesi temelinde kararları alan ve AİHM tarafından da tanı- bölgelerdeki kazılar için birçok talepte
larda gerçekten işbirliğinde bulunmamız bir süreç başlarsa, yeni bir başarısızlık nan Taşınmaz Mal Komisyonu vardır. Bu bulunuldu. Ara ara izinler verildi ve askeri
gerektiğine inanıyorum” dedi. anlayışın – Komisyon’un ve AİHM’nin – bölgelerde birçok kazılar yapıldı. Niye
yaşanacağını size garanti ederim” şek-
linde konuştu. çerçevesinde, insan haklarına saygı gös- buna daha farklı yaklaşmıyorsunuz? Eğer
“KIBRIS REFERANDUMLA DEĞİL, İŞ teren bir sistem geliştirilecektir” dedi. süreç, Maraş’ın vatandaşlar için açılma-
BİRLİĞİYLE BİRLEŞEBİLİR” “MEVCUT KOŞULLARDA FEDERAL sına yönelik kademeli olarak gelişirse, bu
Kudret Özersay sözlerini şöyle sür- ÇÖZÜMÜN ÇALIŞMAYACAĞINI GÖRÜYO- “MARAŞ’A İLİŞKİN BM KARARI TAV- konu da dahil olmak üzere bir çok şeyin
dürdü: RUM” SİYE NİTELİĞİNDE” yapılması mümkündür” şeklinde ko-
“Biliyor musunuz, Kıbrıslı Türk ve Rum Maraş’a ililkin BM kararlarının hatırlatıl- nuştu.
Federal bir çözüm konusunda anlaş-