Page 7 - Volkan Gazetesi KKTC
P. 7
Cuma, 3 Nisan 2020 Volkan HABER 7
Araştırma sonuçlarına göre, küçük iş- çalışılmasıdır.
Dünyada alınan bu tür önlemlerin göz
letme sahiplerinin yüzde 40’ı işyerleri bir-
iki ay daha çalışmaya başlamazsa, tekrar önünde bulundurulması Anayasamızda
başlamalarının mümkün olmayacağını
da bulunan sosyal adalet ilkelerini gözet-
düşünüyor. İşletme sahiplerinin yüzde mek açısından önemlidir.
20’si ise, sadece iki hafta daha kapalı kal- Hükümetimizin önceliği bu tür yardım-
maları durumunda, bir daha dükkânlarını lara en fazla ihtiyaç duyan dar gelirlilere ve
açmalarının mümkün olamayacağını be- küçük işletmelere yoğunlaştırarak, sosyal
lirtti. Raporda, bu veriler ışığında, 6 bin devlet olmanın gereğini yerine getirmesi
400 çalışanın kısa bir süre içerisinde işsiz ve böylece zor bir dönemden geçen hal-
kalması ve geçindirdikleri 25 bin 600 kişi- kımızın kaygılarının, en azından ekonomik
nin geçim sıkıntısı çekmesinin ciddi bir boyutunun, bir nebze giderilmesine yar-
risk olduğu yer aldı. dımcı olması yerinde olacaktır.
Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Danışma Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Kurulu’nun “Koronavirüs Salgınının KKTC 30 Mart tarihinde yaptığı açıklamada,
Küçük İşletmelerine Etkisi ve Alınması lerini belirtmiş, kendilerine tam maaş ÖNERİLER Nisan ve Mayıs ayları için İstihdam Des-
Gereken Önlemler” raporunda şu bilgiler ödeyemeseler bile ellerinde olandan çalı- Raporda ortaya konan öneriler ise şöyle tekleme Merkezi tarafından işletmelerin
ve çözüm önerileri yer aldı: şanlarının karınlarını doyurmaları için az sıralandı: devamlılığının ve istihdamın sürekliliğinin
“Üç haftadır faaliyet gösteremeyen miktarda da olsa destek olduklarını söy- “Bu bağlamda, ancak işletmelerimiz sağlanması amacıyla çalışanlara her ay
küçük işletmeler çok zor durumdadır. lemiştir. Küçük işletme sahipleri, çalışan- yeniden çalışmaya başladığında faydası için 1,500 TL ücret desteği verilmesi ile il-
Kapalı olan bu küçük işletmelerde çalı- larının durumlarının kendilerinden daha olacak olan, Hükümetin ‘Çek ve Maaş gili olarak, çalışmaların ivedilikle sürdürül-
şanların büyük bölümü, işletme sahipleri kötü olduğunu bilmektedir. Ödeme Destek Kredisi’ adını verdiği Kredi mekte olduğunu ve 1) hangi sektörlerin
Küçük işyerlerinin bir daha açılamama Garanti Fonu (KGF) destekli kredi paketi
de dahil, gün kazanıp gün harcamaktadır. kapsam dahilinde olacağı, 2) çalışanlara
Bundan dolayı, birikimi olan sadece az sa- tehlikesi vardır. ve Kalkınma Bankasının ‘işe devam iş- ücret desteğinin nasıl uygulanacağı ve 3)
yıda işletme sahibi vardır; bunların oranı Çalışma kapsamında görüşülen küçük letme destek kredisi’ programı yerine, yöntemi ile ilgili çalışmaları yapmak üzere
sadece %21’dir. Koronavirus salgını nede- işletme sahiplerinin yüzde 40’ı işyeri kısa vadede zor durumda olan insanlara bir komite kurulduğunu duyurmuştu.
niyle işyerlerinin kapanması geriye kalan açma yasağının ardından her durumda iş- yardım edecek önlemleri bir an önce al- Kuşkusuz, bu çalışmanın bir an önce ta-
%79’u hazırlıksız yakalamıştır. yerlerini açmaya kararlı olduklarını belirt- ması gerekmektedir. mamlanıp, uygulamaya geçilmesi son de-
Birikimleri olmamasına ek olarak, miştir. Bunu söyleyenlerin bazıları Dünyanın çeşitli yerlerinde bu konuda rece faydalı olacaktır.”
küçük işletme sahiplerinin %83’ünün ekonomik anlamda işlerin toparlanaca- alınan önlemler yol göstericidir. Yeni program ve destek paketleri
ğına dair ümitli olduğundan değil, başka Dünyaya baktığımızda küçük işletme-
yüklü miktarda aylık taksit, kira ve borç açmak için finans bulmanın kolay olma-
ödemesi de vardır. bir iş yapacak bilgi ve birikimleri olmadı- lere yönelik farklı tedbirlerin alındığını gö- yabileceği gibi, bu programları işler hale
Aylık borç ödemelerine ek olarak, ğından her durumda devam etmek zo- rüyoruz. Bunların içerisinde doğrudan ve getirmenin de vakit alabileceği belirtilen
küçük işletme sahiplerinin işyeri kirası da runda olduklarını da ifade etmiştir. %40’ı dolaylı hibelerle, ücret desteği öne çık- açıklamada, bunun yerine şunların yapıla-
oldukça yüksektir: Ortalama 3464 TL; ve ise işyerleri bir-iki ay daha çalışmaya maktadır. bileceği kaydedildi:
yüzde altmışa yakını işyerlerinde kiracı başlamazsa, tekrar başlamalarının müm- En belirgin tedbirlerden bir tanesi kriz- “Hali hazırda mevcut olan programların
durumundadır. Kiralanan bu işyerlerinin kün olmayacağını düşünmektedir. Bun- den etkilenen sektörlerde çalışanlara ve- kapsamını genişletme; Yapılan yardımların
tamamına yakını (devlete ya da Evkaf’a dan da önemlisi, işletme sahiplerinin rilen maaş desteğidir. Bu destek, miktarını az da olsa artırma; Yapılacak
‘
değil) özel şahıslara aittir. Koronavirusten %20’sinin sadece iki hafta daha kapalı işverenin çalışanlarını işten çıkarmaması ödemeleri öne almak; Bürokratik işlemleri
yapıyor.Sıkılmıyor dolayı kepenk açamayan işletmelerin kalmaları durumunda, bir daha dükkânla- koşuluyla verilmektedir. Ayrıca küçük iş- basitleştirme; Belediyelere ait program-
. büyük bir bölümü kiralarını ödeyememiş- rını açmalarının mümkün olmayacağını letmeler ve serbest çalışanlar, kira gibi ları genişletme; Doğrudan muhtaç olan
tir. belirtmiş olmasıdır. Bir başka deyişle, sabit giderlerini karşılayabilmek amacıyla ailelerin evine yiyecek ve ihtiyaçların
Bu da geçimini kira geliriyle sağlayan 6,400 çalışanın kısa bir süre içerisinde ayrılmış hibelerden faydalanabilmektedir. ulaştırılması ve benzeri önlemler almak
dükkân sahiplerinin de zor durumda ol- işsiz kalması ve bunların geçindirdiği Hükümet işyerlerini kapatmak zorunda da yararlı olacaktır.
duğu anlamına gelmektedir. 25,600 kişinin geçim sıkıntısı çekmesi kalan küçük işletmelere belli bir miktar Araştırma sonuçlarına göre, 6,400 çalı-
Kira ve diğer borçlarını ödeyemeyen ciddi bir risk olarak karşımızda durmakta- ödeme yapmakta sonrasında aylık olarak şanın kısa bir süre içerisinde işsiz kalması
esnaf ve zanaatkârlarımızın daha büyük dır. da destek vermeye devam etmektedir. ve bunların geçindirdiği 25,600 kişinin
bir sorunu vardır: “Elinizdeki para ile kaç Araştırmaya katılan küçük işletme sa- Küçük ve orta boy işletmeleri destekle- geçim sıkıntısı çekmesi ciddi bir risk ola-
gün daha idare edebilirsiniz?” sorusuna hiplerinin devletten beklentileri vardır: mek için başlatılan program çerçevesinde rak karşımızda durmaktadır. Başta da be-
verdikleri cevaplar son derece kaygı veri- Dükkânlar kapalı olduğu için çalışama- maaş, kira, gayrimenkul kredisi (mort- lirtildiği gibi, ülke ekonomisinin çok önemli
cidir. yanlar, bu zor günleri atlatmak için doğ- gage) ödemeleri ve elektrik, su, gaz gibi bir bölümünü oluşturan küçük ve orta
Günlük ihtiyaçlarını dahi karşılayamama rudan nakit/hibe desteğine ihtiyaçları günlük giderler için kullandırılacak kredi- boy işletmelerin bu sıkıntılı süreçten en az
bilmemek değil öğrenmemek durumunda kalma tehlikesi ciddi bir teh- olduğunu belirtmektedir. ler faizsiz ve masrafsızdır. Alınan tedbirle- zararla çıkarak faaliyetlerine devam ede-
a dittir. İkinci olarak, işten çıkarmadıkları çalı- rin tümünde dikkat çekici olan nokta, bilmesi sosyal politikalar açısından olduğu
Her 100 küçük işyeri sahibinin 12’sinin, şanları için maaş desteği beklemektedir- mümkün olduğunca, toplumun hiçbir ke- kadar, KKTC ekonomisinin geleceği açı-
yiyecek almak için parası kalmamış- ler. Üçüncü olarak, çalışmadıkları süre için siminin yaşanan krizle tek başına müca- sından da son derece önemli bir zorunlu-
Sosyal mesafe diye.İnmi Cinmi ?Ye- tır;27’si günlük zorunlu ihtiyaçlarını en sosyal sigorta ödemesi konusunda mua- dele etmek durumunda bırakılmamaya luktur.”
n koron- fazla bir hafta daha temin edebilecek- fiyet istemektedirler. Dördüncü en fazla
a tir;226’sının temel ihtiyaçlarını karşılaya- talep edilen önlem de çalışmadıkları sü-
bilecekleri birikimleri 2 hafta sonra rede birikmiş olan borçlarının faizsiz ola-
az birazda bilgi sahibi olursanız bu dip dibe o şekilde tamamen tüketecektir;30’u ise en fazla rak ertelenmesidir.
t d bir ay daha dayanabilecektir. Küçük işyeri sahiplerinin önceliklerinin
Bir gün sonra ailesini doyurup doyura- ne olduğu konusundaki beklentileri nettir.
mayacağından emin olamamanın ruh Aralarında bir görüş birliği vardır. ‘Önce
sağlığı üzerinde olumsuz etki yapma ihti- zor günleri atlatalım, sonra işimizi yoluna
koyalım’ diye düşünmektedirler.
mali de son derece yüksektir. Bu konuda
şekilde cehâlet psikolojik destek sağlanması faydalı ola- Devletten beklentileri bunu net bir şe-
d bu cahil tayfa kendini caktır. kilde ortaya koymaktadır: Kredi kaynak-
d İyi beslenememe hatta açlık son de- larına uygun koşullarda ulaşma, vergi
rece ciddi ve vakit kaybetmeden üzerine indirimi, kira yardımı beklentisi ihtiyaç sı-
rasında aşağılardadır. Çalışanlarının ken-
gidilmesi gereken bir sorun olarak karşı- dilerinden daha ihtiyaçlı olduğunu
mızda durmaktadır. düşündükleri için de, neredeyse hiçbiri
Araştırma kapsamında görüşülen kendileri için gıda yardımını öncelikli bek-
küçük işletme sahiplerinin hiç birisi çalı- lenti olarak koymamıştır.”
şanlarını işten çıkarma yoluna gitmedik-
Kıbrıs'ın en çok okunan gazetesi KIBRIS MANŞET
pikniğe ile siz de çok daha geniş kitlelere ulaşabilirsiniz.
g hafifçe öksürüyorum.İşede
y
bu salgını Avantajlı reklam fiyatlarımız için bizi arayınız .
d için dayanışma gösteriyor.Hafta-
l
Mevlananın